Afgelopen weekeinde werd ik in de gelegenheid gesteld om iets heel bijzonders te beluisteren, namelijk het Bacch-SP systeem. De installatie waar dit systeem in was geplaatst had ik een aantal jaren terug al eens gehoord en is zeer hoogwaardig. En niet alleen het systeem maar niet op de laatste plaats de ruimte waar dit mooie systeem staat. De ruimte is werkelijk aan alle kanten akoestisch geoptimaliseerd waardoor er een nagenoeg perfecte nagalmtijd van RT60 is gerealiseerd.
De set bestaat uit de Xanadu HRS100 welke worden aangestuurd door een tweetal Sony TA-N1 eindversterkers. Deze eindversterkers worden niet gebruikt als mono versterkers voor links en rechts, maar één versterker wordt gebruikt voor de basunits in beide Xanadu’s aan te sturen en de tweede eindversterker wordt gebruikt voor midden en hoog. En ook in mijn optiek is dit de beste manier om te doen. Schuin achter de Xanadu HRS100’s staan ook nog twee hoornsystemen welke het allerlaagste laag voor hun rekening nemen.
Als voorversterker/dac/processor doet een fraaie Trinnov Amethyst dienst en deze is voorzien van het nieuwste dac board. Met de Trinnov is ook de laatste ruimtecorrecties gedaan, tenminste voor wat daar nog nodig was, want in deze ruimte is de akoestiek zoals aangegeven al nagenoeg perfect.
Op de foto is ook nog een Cambridge 851N te zien, deze doet tijdelijk puur dienst als digitaal doorgeefluik. Als laatste is er Burmester Conditioner welke een schone spanning verzorgd.
Nou, niet helemaal als laatste, er is ook nog een zwarte doos te zien op de foto en dat is eigenlijk wel de hoofdrolspeler van deze luistersessie, namelijk de Bacch-SP. Hier zijn verschillende versies van namelijk met dac, de ADIO en zonder dac, de DIO. Wij hebben naar de DIO versie geluisterd en de Trinnov is gebruikt als dac.
Wat doet Bacch? In het kort elimineert Bacch in stereo systemen de cross-talk in de geluid. Als je naar muziek luistert hoort je linkeroor altijd ook een klein deel van het geluid wat eigenlijk bestemd is voor je rechteroor en andersom. Deze zogenaamde cross-talk is verantwoordelijk voor het verslechteren van het waarnemen van ruimtelijke informatie.
Bacch claimt dat hun systeem de cross-talk kan elimineren waardoor de ruimtelijke informatie weer waargenomen wordt zoals bedoeld in de opname. Zij noemen het bij Bacch de “Stereo Purifier” en in het hart van dit systeem huist de bij de Princeton University ontwikkelde techniek genaamd “3D Sound technology”.
Het Bacch systeem is niet even de stekkers erin en draaien maar, nope het wordt op de specifieke luisterplek helemaal ingemeten waardoor er een optimaal resultaat is. Het systeem is ook uit te breiden met een keur aan modules maar het gaat te ver om dat hier allemaal op te dreunen. Één ding moet wel gezegd, het is namelijk géén effect of zoiets, het is daadwerkelijk het oplossen van het cross-talk probleem!
En dan luisteren, want hoe klinkt zo’n in wezen al perfect uitgebalanceerd systeem met de Bacch toevoeging? Ik had er in ieder geval een bepaalde verwachting van. We zijn begonnen met een nummer van Lauri Anderson, namelijk Same Time Tomorrow van het album Bright Red en het Bacch systeem geactiveerd. Direct valt de ruimtelijk op in het nummer. Lauries stem staat mooi vast op haar plek maar de ruimte waarin zij staat te performen hoor je heel duidelijk. Maar kon dit systeem dit al niet erg goed weergeven? Ik vraag onze gastheer om een aantal keer te schakelen tussen Bacch aan en uit om goed te kunnen duiden wat Bacch nou bewerkstelligd. Ik zeg bewust niet “toevoegt” want Bacch voegt niets toe.
Bij het schakelen is het duidelijk de ruimte informatie die bij gebruik van Bacch sterk toeneemt, maar gelukkig niet zodanig dat klinkt als een kunstje, integendeel.
Bij een volgend nummer (Sittin on) the Dock of the Bay van Sara Bareilles op het album Live at the Variety Playhouse is een stuk beter waar te nemen wat Bacch kan doen. Bizar is vooral het publiek wat nu gewoonweg om je heen is te horen. Het is een waar 3D feestje waarbij de ruimte vooral naar de luisteraar toeneemt. Naar achteren, dus een toename van de ruimte meer achter luidsprekers, is de ruimte kleiner. Ook de breedte van de ruimte neemt toe. Niet dat het uitrekt, de stem staat als een huis maar wat verder links en rechts hoort te staan staat daar nu ook, heel gaaf. Ik vond bij dit nummer wel dat de piano groeide. Met Bacch uit werd die kleiner afgebeeld en met Bacch aan werd de piano erg groot afgebeeld.
Poem of Chinese Drum`van Hok-Man Yim’s album Poems of Thunder klinkt zonder Bacch al ronduit spectaculair, met Bacch komt daar een fikse schep realiteit bij. De drums worden prachtig neergezet in de toegenomen ruimte en het natrillen van de vellen van de grote drums is een stuk beter te volgen. Ook hier valt weer op dat het zeker niet getruct klinkt, maar gewoonweg veel realistischer.
Dominique Fils’ Aimé is een erg fraai opgenomen album en het nummer Birds in het bijzonder. De stemmen staan in een enorme ruimte en wat vooral opvalt is de onwijs goede en absoluut toegenomen separatie tussen de verschillende stemmen. De percussie wordt nergens wazig maar wordt mooi scherp afgebeeld.
Zo zijn er vele nummer gespeeld waarbij ik op een gegeven moment niet eens meer gevraagd heb om Bach weer eens uit te zetten. Het Bacch systeem vermoeit nooit eigenlijk en is erg prettig. Ideaal? Nou nagenoeg wel. Naast de, in mijn beleving, iets te groot afgebeelde vergrote piano, wat ik hierboven al aanduidde, had ik zo heel af en toe dat een bepaalde klank of geluidje zich heel dicht bij/in mijn oor leek af te spelen. Nou is Bacch echt op het individu in te regelen en wij hebben geluisterd naar een meting/inregeling die onze gastheer op zijn persoon heeft gedaan. Wellicht zou een persoonlijke meting dit nog verder hebben gladgeslepen.
Ik vind het een erg gaaf systeem. Duur weliswaar, zoals wij het hier hebben gehoord praat je over een ruime €22K, maar dan koop je wel een extra dimensie. Nee, dat zeg ik eigenlijk fout, je koopt niets extra maar je schaft een systeem aan wat een dimensie teruggeeft, namelijk ruimte. Iets wat crosstalk je eerder had ontnomen. Ja ontnomen, want later weer luisterend naar een systeem zonder Bacch mist er toch wel iets…..
Dank aan onze gastheer en -vrouw voor de gastvrijheid, de lekkere koffie en lunch met heerlijke soep en broodjes. Maar in het bijzonder dank voor het geven van de gelegenheid om dit bijzondere systeem te beluisteren.
