R2R is hot blijkbaar. Holo Audio maakt de Spring DAC’s maar ook fabrikanten als MSB en Rockna hebben R2R ladder DAC’s in het programma. Dat Audio-GD dus ook deze weg in zou slaan was wel te voorzien maar toch was ie er plotseling, de Audio-GD R2R 7.
Ontwerper Kingwa heeft goed gekeken naar de buren en heeft een technisch erg goed ontworpen DAC gebouwd. Alleen maar nauwkeurige weerstanden in de ladder gebruiken is lang niet toereikend en zelfs compensatie netwerken dekken niet altijd zomaar de lading. In de Audio-GD R2R 7 is gekozen voor uitermate precieze weerstanden welke met parallelle compensatie weerstanden nog eens gecompenseerd worden met behulp van razendsnelle controllers (FPGA). Elk bit is hiermee gecontroleerd en elke scan van de controller wordt de gehele output geprocessed.
Elk kanaal, dus zowel links als rechts, heeft z’n eigen R2R DAC
Ook aan de ingangszijde van de DAC is het nodige verbeterd. Alle ingangen werken namelijk in “High Exact” clock recovery mode (met een zeer hoge clock frequentie) voor een zo laag mogelijke jitter.
Bij gebruik van synchrone aansturing via I2S gebruikt de DAC het master kloksignaal van de bron met clock recovery (high exact).
Om een brede compatibiliteit te bieden is er een mogelijkheid om met een jumper de I2S ingang in een “bypass” modus te zetten, zodat de standaard klokfrequentie van de bron wordt gebruikt. Dat geeft een minder kritische tolerantieband waarbinnen het signaal gelocked moet worden (geen high exact).
Maar als bij de bron, meestal een streamer, de zaken goed voor elkaar zijn heeft de “High Exact” clock recovery mode natuurlijk de voorkeur.
Met jumpers zijn meer instellingen te veranderen, onder andere OS (OverSampling) of NOS (Not OverSampling) modi waarbij in OS modus 1, 2, 4 of 8x oversampling mogelijk is. Er zijn drie NOS modi voor handen en in deze modi wordt geen enkele digitale filtering gebruikt behalve de analoge 6dB/octaaf aan de uitgang.
Je zou overigens denken dat enkelvoudig OS en NOS hetzelfde is maar dat is het dus niet. Het grootste verschil is dat NOS a-synchroon is qua kloksignaal en OS juist synchroon waarbij de klok van de bron wordt gebruikt, in mijn geval de uitstekende klok van de Mano Music Streamer.
Ook de analoge secties van de DAC zijn weer van abnormaal hoge kwaliteit. Prachtige gebouwde voeding met drie transformatoren voor het digitale deel en analoog links en rechts apart.
Maar ook de fraaie analoge outputs, klasse A, DC gekoppeld en volledig discreet gebouwd dus geen opamps, geen smd componenten, heel fraai.
De Holo Audio Spring Level 3 DAC klinkt geweldig en ik kon me niet zo goed bedenken wat deze Audio-GD R2R 7 nou nog meer zou kunnen doen. Nou, daar kom je maar op één manier achter en dat is luisteren. Als eerste is in NOS modus geluisterd. Net zoals de Holo is meteen het kenmerk van een R2R DAC goed te horen, namelijk transparant met een breed geluidsbeeld.
In die modus lijkt de R2R 7 wel op de Holo. Het is iets minder sprankelend, maar wel met een mooie rust, zijdezacht. De Holo lijkt dus sprankelender maar ook iets rauwer. Stemmen kunnen daardoor wat meer “geknepen” klinken in verhouding met de R2R 7. Dat klinkt heel oneerbiedig naar de Holo, maar het is om de verhouding met de R2R aan te geven en zeker niet schokkend. De Holo heeft zelfs in NOS modus mijn voorkeur ten opzichte van de R2R 7. Iets meer pit, maakt meer muziek.
Omschakelen naar 8x OS modus geeft echter een geheel ander beeld. Als je over muziek maken spreekt dan is het dit, de sound krijg een boost waar je u tegen zegt. Er is ongelofelijk veel detail te horen en alle instrumenten krijgen nog meer hun eigen plek, zeer precies afgebakend. Bij Sara K’s Runnig Away From You van het album Waterfalls is erg goed te horen dat de tweede zangeres die er op een gegeven moment bij komt veel beter gescheiden te horen is, niet alleen in de breedte maar ook in diepte en nu wat meer naar achteren staat. Dus ook de diepte in het muziekbeeld is groter geworden!
De energie in Turners Ship van het album Convergence van Malia en Boris Blank is enorm en de diverse percussie instrumenten zijn zo mooi los van elkaar te volgen. Ook Partricia Barbers Black Magic Woman (ik luister vaak vanaf zo’n 7 minuten) is de winst aan oplossend vermogen goed te horen. Je hoort op een gegeven moment de percussionist prachtig van rechts achter naar recht voor lopen. Dit is live op z’n best en het zijn juist dit soort kenmerken wat het genieten naar een hoger plan tilt!
Het geluid krijgt ook meer kracht en autoriteit, klappen op een drum maar ook de felle aanslag op een gitaarsnaar is krachtiger dan ooit. Nils Lofgren’s gitaar in het nummer Keith Don’t Go klinkt altijd al erg goed maar op hoe beter de set… je kent het wel.
Zoals het nu met de Audio-GD R2R 7 in de set klinkt is wel erg gaaf hoor, gewoon genieten, de muzikanten staan gewoon voor je neus een partij muziek te maken, prachtig.
De overige sample rates zoals 4, 2 en 1x moeten nog beluisterd worden, deze sessie was vooral om de R2R 7 te leren kennen en het was erg verhelderend om de grote stap tussen NOS en 8-voudige OS te ervaren. Met het verlagen van de oversampling zal het geluid wat smoother worden. Net hoe je voorkeur is.
Het is niet alleen de DAC natuurlijk, de gehele set moet synergie hebben, van de DAC tot de luidsprekers waarbij de Xanadu HRS80 niet genoeg geroemd kunnen worden. Wat een geweldenaars zijn dat zeg, ze laten werkelijk elke verandering horen, hoe subtiel ook!
In de huidige set past de R2R 7 in ieder geval als een handschoen.
Al met al heeft Audio-GD weer een zeer fraai product op de markt gezet waar de echte muziekliefhebber goed mee bediend is. Later zal ook de Audio-GD HE7 DAC in een R2R versie ter tonele gaan verschijnen, de nieuwsgierigheid is alweer gewekt 🙂
Gebruikte apparatuur:
Audio-GD Master 10 geïntegreerde versterker
Xanadu HRS80 NEO luidsprekers
Xanadu LS80 luidsprekerkabel
Van den Hul Thunderline XLR
Pink Faun IL-1 HDMI interlink
Gebruikte muziek (onder andere):
ik heb dezelfde DAC met upgrade van Art Speak maar hoe ze je hem op de andere oversampling? ik zie maar drie knoppen net als op uw foto’s. Afstandbediening is er niet.
De oversamlping modi kun je veranderen met jumpers die in de dac zitten verstopt. Zie http://www.audio-gd.com/R2R/R2R7/R2R7EN_Use.htm
Een en ander is wel afhankelijk van de firmware versie die erin zit. Hoe je die moet checken heb ik eigenlijk geen idee van.
Gr. René